Fundacja Dobre Państwo, z troską o rozwój dialogu i transparentności w relacjach pomiędzy wyborcami a ich przedstawicielami, wnosi o przygotowanie odpowiednich zmian w Ustawie z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora, które nałożą na parlamentarzystów obowiązek regularnego kontaktu z suwerenem w formie publicznych konferencji prasowych organizowanych w okręgu wyborczym.
Posłowie i senatorowie, jako reprezentanci Narodu, pełnią w Rzeczypospolitej Polskiej służbę opartą na zaufaniu obywateli. Oczekiwania wyborców dotyczą nie tylko realizacji obietnic przedwyborczych, lecz także bieżącej informacji o działaniach prowadzonych w Sejmie i Senacie. Transparentność i jawność życia publicznego stanowią fundament demokratycznego państwa prawa. Wymagają one jednak skutecznych instrumentów przekazywania obywatelom rzetelnych i aktualnych wiadomości na temat aktywności posła czy senatora. W szczególności chodzi tu o możliwość zadawania pytań, wysłuchania bezpośrednich odpowiedzi i zyskania pewności, że lokalne problemy i postulaty zostaną uwzględnione.
Proponowane rozwiązanie zakłada obowiązek co najmniej jednej konferencji prasowej w każdym półroczu parlamentarnej aktywności, zorganizowanej w okręgu wyborczym danego posła lub senatora, z udziałem mediów oraz możliwość zadawania pytań przez dziennikarzy i obywateli. Dla zapewnienia skuteczności postulowanego przepisu niezbędne jest wprowadzenie sankcji za jego nieprzestrzeganie (np. upomnienie, kara finansowa lub inne ograniczenia). Takie narzędzie pozwoli wzmocnić wiarygodność i przejrzystość funkcjonowania instytucji parlamentu, a także zachęci parlamentarzystów do staranniejszego wypełniania obietnic składanych w trakcie kampanii wyborczej.
Regularne spotkania z wyborcami niosą za sobą wielowymiarowe korzyści.
Ułatwiają obywatelom kontrolę działań posła lub senatora, umożliwiając bezpośrednią ocenę i weryfikację składanych deklaracji.
Podnoszą świadomość społeczną na temat bieżących spraw politycznych, reform i projektów ustaw oraz zwiększają zainteresowanie życiem publicznym.
Wzmacniają więzi i zaufanie między lokalnymi społecznościami a wybranymi reprezentantami, przełamując wrażenie, że parlamentarzysta pełni obowiązki jedynie w Warszawie, zapominając o realnych potrzebach regionu.
Kształtują wzorce odpowiedzialności politycznej, pokazując, że mandat nie zwalnia z obowiązku regularnego rozliczania się z wykonywanej pracy i słuchania pytań czy wątpliwości.
Wnioskowany mechanizm konferencji prasowych to krok w stronę ożywienia formuły przedstawicielstwa oraz zwiększenia spójności między oczekiwaniami społeczeństwa a działalnością parlamentarną. Należy zauważyć, że projekt nie wyklucza innych form kontaktu (dyżury poselskie, kampanie informacyjne, aktywność w mediach społecznościowych), ale w sposób usystematyzowany i obowiązkowy gwarantuje, że każdy poseł czy senator znajdzie przestrzeń na realne spotkanie z lokalną opinią publiczną.
Fundacja Dobre Państwo podkreśla również konieczność wprowadzenia wymogu transmisji takich konferencji w oficjalnych kanałach Sejmu i Senatu, aby zapewnić dotarcie przekazu do jak najszerszego grona obywateli. W dobie szybkiego obiegu informacji należy zadbać, by debata publiczna nie ograniczała się do wybranych środowisk czy wąskich kanałów przekazu. Materiały wideo czy audio dokumentujące wystąpienia parlamentarzystów powinny być dostępne bez niepotrzebnej autoryzacji wypowiedzi.
Konstrukcja art. 104 Konstytucji RP określa wolny mandat parlamentarny, ale jednocześnie nie zwalnia posła ani senatora z moralnych i obywatelskich zobowiązań wobec wyborców. Możliwość kontaktu z przedstawicielami suwerena oraz publiczne rozliczanie ich z pracy mają istotne znaczenie dla podtrzymania właściwej więzi pomiędzy obywatelem a państwem, zwłaszcza w kontekście szybko zmieniających się realiów społecznych i politycznych.
Wobec powyższego Fundacja Dobre Państwo apeluje o niezwłoczne podjęcie prac legislacyjnych i wniesienie propozycji odpowiednich przepisów do Ustawy z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Celem jest wprowadzenie obowiązku regularnego organizowania konferencji prasowych w okręgu wyborczym, wraz z przewidzianymi sankcjami za uchylanie się od tego obowiązku. Liczymy, że ta inicjatywa zyska Państwa aprobatę i zostanie sprawnie wprowadzona w życie, wpisując się w idee przejrzystości, zaufania i demokratycznej kontroli nad władzą.
Minął już ponad rok od przejęcia władzy i czas wstępnych analiz dawno dobiegł końca, dlatego społeczeństwo oczekuje konkretnych decyzji zwiększających skuteczność dialogu i poczucie współuczestnictwa w procesie rządzenia. Z chwilą, gdy nie będzie już można powoływać się na ewentualną blokadę prezydenckiego podpisu, tym bardziej istotne staje się udowodnienie gotowości do wzmocnienia więzi z wyborcami poprzez przejrzyste i cykliczne przekazywanie informacji. Szczera rozmowa z obywatelami jest fundamentem odpowiedzialnej polityki, a wprowadzony obowiązek konferencji prasowych może wyznaczyć nową jakość relacji między posłami, senatorami a ludźmi, których głos reprezentują.